Każdy będzie mógł zastrzec swój numer PESEL. Dlaczego warto to zrobić?

Do końca roku minister cyfryzacji ma wydać komunikat, w którym powiadomi, kiedy będzie można zastrzec swój numer PESEL. Zaś od 1 czerwca 2024 roku od instytucji zawierających umowy skutkujące zobowiązaniami finansowymi wymagana będzie weryfikacja statusu PESEL osoby będącej stroną takiej umowy. We wtorek Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, którego celem jest ograniczenie skutków kradzieży tożsamości.

Ochrona przed oszustami

– Nie zgadzamy się na to, żeby nieświadoma osoba ponosiła konsekwencje działań oszustów. Przykładowo straciła nieruchomość, czy musiała spłacać kredyt, którego nie zaciągnęła. Dlatego już wkrótce każdy będzie mógł zastrzec swój PESEL, dzięki czemu zabezpieczy się przed nieuzasadnionymi roszczeniami wynikającymi z niektórych umów – powiedział minister cyfryzacji Janusz Cieszyński.

Projekt ustawy zakłada, że przed zawarciem umowy, z której wynikają zobowiązania finansowe, notariusz, instytucje finansowe lub operatorzy telekomunikacyjni będą musieli sprawdzić, czy numer PESEL osoby, która ma być stroną umowy, nie jest zastrzeżony.

– To na instytucjach finansowych spoczywał będzie obowiązek sprawdzenia, czy dana osoba zastrzegła swój PESEL. Pozwoli to potwierdzić, czy to rzeczywiście ona ubiega się przykładowo o kredyt, czy ktoś się pod nią podszywa – dodał Cieszyński.

Bezpieczeństwo finansów

Ministerstwo Cyfryzacji podkreśla, że główną korzyścią z zastrzeżenia swojego PESEL-u jest większe bezpieczeństwo finansów obywateli. Pozwoli to również ustrzec się przed innymi negatywnymi skutkami kradzieży tożsamości: oszustom trudniej będzie zaciągnąć kredyt lub wziąć "chwilówkę" na nasz koszt. Będziemy mieli również pewność, że nikt nie sprzeda należącej do nas nieruchomości bez naszej wiedzy i zgody.

Zastrzeżenie PESEL-u ma charakter prewencyjny, ale będzie pomocne także w przypadku, gdy oszustowi uda się zawrzeć umowę posługując się naszymi danymi. Na stronie internetowej Radia Plus czytamy, że wówczas "spowoduje to brak możliwości domagania się zaspokojenia zaciągniętych zobowiązań w przypadku, kiedy dojdzie do zawarcia umowy pomimo istniejącego zastrzeżenia numeru PESEL".

Zmiana statusu numeru PESEL na zastrzeżony zapobiegnie także SIM swappingowi, dzięki któremu oszuści mogą uzyskać np. nieograniczony dostęp do bankowości elektronicznej poszkodowanego.

Numer PESEL będzie można zastrzec w aplikacji mObywatel, a także osobiście w urzędzie gminy, na poczcie lub w oddziale banku.